Gedenkteken voor het sluiten van de Lauwerszeedijk
In Dokkumer Nieuwe Zijlen staat op de Sylsterwei, tegenover het restaurant en vlakbij de voormalige zeesluizen een gedenkteken voor het sluiten van de Lauwerszeedijk. Het sluiten van de zeedijk (en de afsluiting van het Dokkumer Diep) vond plaats in het jaar 1729 door het in gebruik nemen van de zeesluizen bij het monument. Vóór 1969 was het Lauwersmeer nog een zee.
De Lauwerszee kreeg de naam van de Lauwers, de grensrivier tussen de provincies Fryslân en Groningen. De Lauwerszee is ontstaan in de vroege middeleeuwen en breidde zich in de loop van de elfde en twaalfde eeuw verder uit.
Het monument is een Obelisk die met vier bollen op een voetstuk staat en is gemaakt door de bekende Leeuwarder Claes Bockes Balck, geb. 29 juli 1683 Leeuwarden, begr. 18 okt. 1748. Hij was stadstimmerman en bouwde in 1715 het Stadhuis te Leeuwarden. Bouwde tevens sluizen met Willem Loré (1679-1744), waaronder die in Dokkumer Nieuwe Zijlen.
Tekst aan de voorkant:
Ter
Euwiger
Gedagtenis
Van de
overdyking
Van't
Dokkumer
Diep
-------
Ses Duysent
Roeden Dyks Be-
spaart 'T Gevaar
Der Zee Vermin-
dert Oostergo Van
Water Ontlast
de Provintie Ver-
meerdert en Ver-
betert Dese Suyl
Voor de Nakomelin-
gen In't Midden der
Stroom Opgeregt
Tekst aan de achterkant:
In
Den
Jare
Mdccxxix
Gelukkig
Volbragt
-------
T'Gewelt
der Stroom Door Drie
Verkortingen Versagt
Synde is het Diep Alhier
Gedamt op Den Twe-
den Juli Ter Præsentie
Van De Edele ErentFes-
te Heeren Michael
Onuphrius Baron Thoe
Schwartsenberg en
Hohenlantsberg Griet-
man Over Dantumadeel
en Ir. Philip Fredrick
Vegelin Van Claer-
bergen Grietman Over
Haskerland Commissari-
en der Edelen Mogende
Heeren Gedeputeer-
de Staten Van
Friesland
Aan de zijkanten van het monument zijn de wapens van Vegelin en Schwartzenberg zichtbaar. Zij worden in de tekst op de achterkant van het monument genoemd. Ze waren in die tijd “Grietman” en zouden nu burgemeester genoemd worden. Bovendien waren het beide leden van de Gedeputeerde (Provinciale) Staten van Friesland.
Recreatie