Eendenkooien
In onze omgeving liggen vier eendenkooien, waarvan in elk geval één in gebruik, namelijk die van de fam. Keegstra. Twee kooien liggen onder Anjum, de andere twee bij buurtschap Nijlân, in het natuurgebied "De Kolken".
Bij Nijlân 28 ligt ‘de Cooy pleats’. Deze is in eigendom van de heer Talsma die van plan is de kooi een educatief karakter te geven en dit wil combineren met recreatie. Bij Nijlân 9 ligt de kooi van de familie Keegstra. Deze kooi was vanaf 1941 in bezit van de heer Lammert Odinga. Zijn zoon Jan kon de kooi niet overnemen omdat hij geen jachtvergunning had. Om die reden is deze kooi verkocht aan de heer De Boer. Jan Odinga bleef wel als kooiker aan.
Een bekende Engwierumer van ooit is kooiker Jacob Bodes (ca. 1689 – ca. 1755). Over hem is door Gerard Mast, eendenkooienspecialist, het boek geschreven: "De levensloop van de Friese kooiker Jacob Bodes". Daaruit blijkt dat Bodes ondernemend was, goed boerde, in zijn kooi geweldige hoeveelheden vogels ving en uiteindelijk alles verloor. Het schijnt dat hij ooit de beste kooiker van Fryslân was. Aan het einde van zijn leven heeft hij voor keizer Frans Stephan van Oostenrijk een nieuwe eendenkooi gemaakt op het landgoed Holics bij Wenen in het toenmalige Hongarije.
Een verhuuraccommodatie in ons dorp ontleent zijn naam aan een belangrijk onderdeel van de eendenkooi: de vangpijp. De werking van de eendenkooi is als volgt: de kooiker lokt wilde eenden naar zijn kooi door ze te voeren. Door de beschutte ligging van de kooiplas en door de aanwezigheid van "staleenden" voelen de wilde eenden zich hier veilig. Staleenden zijn tamme eenden die het hele jaar door in de kooi blijven en al weten hoe het werkt in de kooi. De kooiker lokt met voer en soms met behulp van een kooikerhondje de eenden de vangpijp in. Als de eenden in de vangpijp zitten laat de kooiker de eenden schrikken en de eenden vliegen naar het licht toe aan het einde van de pijp. De pijp komt uit in een gesloten gebied, aan de bovenkant afgeschermd door gaas of netten. Vroeger ging het puur om de verkoop van de eenden, tegenwoordig worden eendenkooien vaak gebruikt om de eenden te ringen en daarna weer vrij te laten.
Informatie